Hvað fær stóriðja á Íslandi mikinn afslátt?

Heildartekjur Landsvirkjunar af orkusölu árið 2020 voru tæpir 48 milljarðar, eins og fram kemur í ársreikningi Landsvirkjunar frá 2021.

Þar kemur einnig fram að verð til stórnotenda árið 2020 var 21,1 USD/MWst og verð til annarra er 5,3 ISK/KWst. Af hverju þetta er gefið upp í mismunandi einingum er mjög sérstakt en látum það liggja á milli hluta. 

Niðurstaðan er sú að verð til annarra en stóriðju er 86% hærra en til stórnotenda. Miðað er við gengi USD gagnvart krónu árið 2020 135 ISK/USD er verðið til annarra en stóriðju 39 USD/MWst.

Í gjaldskrá Landsnets má lesa eftirfarandi:

Í ársreikningnum sést jafnframt að aflgjald er 80% hærra til dreifiveitna (almennra notenda) og orkugjald er 160% hærra en til stórnotenda. Miðað við raforkunotkun skv. tölum Orkustofnunar var sala til stórnotenda 78% allrar orkusölu og sala til annarra 18%. Restin er tap í flutningskerfinu.

Það þýðir að gróflega áætlaðar tekjur (án afhendingargjalds) gætu litið svona út:

Tekjur af raforkusölu til almennra notenda eru því gróft áætlaðar 30% (án tekna dreifiveitna og án afhendingargjalds) af öllum tekjum vegna sölu Landsnets og raforkuframleiðenda. Á sama tíma nota almennu notendurnir aðeins 18% orkunnar.

Ef stórnotendur greiddu sama gjald og almennir notendur en slyppu samt sem áður við gjald dreifiveitna yrði niðurstaðan:

Samkvæmt ofangreindu yrðu tekjur af raforkusölu 52 milljörðum hærri en hinar mjög gróflega áætluðu tekjur upp á 73 milljarða.

Niðurstaðan byggir á þeim upplýsingum sem almenningur hefur aðgang að en óskandi væri að samningar um raforkusölu, þar sem auðlindir Íslands eru nýttar, væru aðgengilegar almenningi.