Kæru félagsmenn og aðrir velunnarar Landverndar.
Nýliðið ár var viðburðaríkt hjá Landvernd. Tveir nýir starfsmenn komu til starfa hjá samtökunum, farið var í fjölda gönguferða um háhitasvæði á vegum samtakanna og Ferðafélags Íslands, Kvennaskólinn varð 200. skólinn til að skrá sig til þátttöku í Skólum á grænni grein og umhverfisráðherra og mennta- og menningarmálaráðherra skrifuðu undir þriggja ára samning um fjárhagslegan stuðning við verkefnið. Samtökin fengu veglegan styrk í gegnum European Outdoor Conservation Association sem nýttur verður til að stuðla að sjálfbærri ferðamennsku á jarðhitasvæðum með aukinni fræðslu um sérstöðu þeirra, verndargildi og öryggismál. Ljóst er að verkefnið mun einnig njóta ríkulegs stuðnings frá ýmsum aðilum hér á landi, t.d. tilkynnti iðnaðarráðherra nýverið um stuðning við verkefnið. Við njótum svo þeirrar gæfu að Sveinbjörn Björnsson, gjaldkeri Landverndar og fyrrverandi rektor Háskóla Íslands, hefur tekið að sér að leiða þetta verkefni fyrir samtökin.
Landvernd hefur sent frá sér yfirlýsingar um fjölmargt á liðnu ári, þar á meðal um afstöðu Orkuveitu Reykjavíkur til flokkunar Bitru samkvæmt Rammaáætlun, um ákvörðun innanríkisráðherra um að hlífa Teigsskógi, um friðlýsingu Dimmuborga og Hverfjalls, um tillögur stjórnlagaráðs og um rannsóknarleyfi Orkustofnunar í Grændal. Þá eru umsagnir ársins vegna þingmála og skipulagsmála sveitarfélaga taldar í tugum og mörg álit hafa verið gefin frammi fyrir þingnefndum. Lang umfangsmesta umsögnin fjallaði um drög að þingsályktunartillögu um áætlun um vernd og orkunýtingu landsvæða (rammaáætlun). Þrettán náttúruverndarfélög sameinuðust um gerð umsagnarinnar. Að sögn góðs félaga með áralanga reynslu af náttúruverndarstarfi var um tímamót að ræða: ,,Það er að rætast draumsýn mín um þá nánu samstöðu og samvinnu umhverfisog náttúruverndarsamtaka sem er svo brýnt að efla.„ Ég tek heilshugar undir þessi orð og vona að þetta árangursríka starf sé upphaf að nánara samstarfi innan náttúruverndarhreyfingarinnar í landinu.
Árið 2012 verður ekki síður viðburðaríkt hjá Landvernd en það ár sem nú var að líða. Gera þarf lagfæringar á Alviðru, endurnýja heimasíðu samtakanna, fjölga félagsmönnum, halda fræðslufundi, sinna Grænfána- og Bláfánaverkefnunum, endurskoða lög samtakanna, stofna ungliðahreyfingu, afla fjár og svo mætti lengi telja. Þeir sem hafa áhuga á að leggja hönd á plóg eru hvattir til að hafa samband við mig í síma eða með tölvupósti á netfangið gudmundur@landvernd.is. Ég minni á að samtök eins og Landvernd byggja tilveru sína á þátttöku og framlagi félagsmanna sinna.
Ég vil vekja sérstaka athygli á Grænavatnsgöngu 8. janúar næstkomandi til minningar um Sigurð Þórarinsson jarðfræðing, en þann dag verður öld liðin frá fæðingu hans. Þannig á að heiðra Sigurð fyrir frumkvæði hans á sviði náttúruverndar og minna um leið á að þörfin fyrir náttúruvernd er ekki síðri nú en áður. Ég hvet alla til að mæta í gönguna, en hægt er að nálgast upplýsingar um hana á heimasíðu Landverndar.
Sigurður Þórarinsson skrifaði þessi vísu orð í samantekt um fossa á Íslandi fyrir rúmum þrjátíu árum: ,,Því er nú mjög á lofti haldið, og vissulega með veigamiklum rökum, að í fossum landsins búi nokkur af framtíð þjóðar okkar, er byggist á þeim verðmætum sem mæld eru í kílóvattstundum. En þar við liggur einnig brot af framtíðarhamingju þjóðarinnar, að hún gleymi ekki að í fossum landsins búi einnig verðmæti sem ekki verða metin til fjár, en mælast í unaðsstundum.„
Kæru félagsmenn og velunnarar Landverndar! Ég vona að þið hafið átt fjölmargar unaðsstundir í íslenskri náttúru á liðnu ári. Ég upplifði eina slíka stund á sólríkum degi á Stórhöfða í Vestmannaeyjum. Meðfylgjandi mynd var tekin af dóttur minni við það tilefni og mig langar til að deila henni með ykkur því að hún kallast svo skemmtilega á við orð sem Kristinn ólafsson, bæjarstjóri í Vestmannaeyjum 1924- 1928, ritaði til minningar um skáldið Örn Arnarson, orð sem lýsa svo vel þeirri ljúfu tilfinningu sem fylgir tengslum við náttúruna:
,,Flestir þeir, sem sjá Vestmannaeyjar um sumardag, er sólin skín á sundin blá og aldan leikur við unnarstein, verða bergnumdir af allri þeirri fjalladýrð og hamraprýði, allt þakið dökkgrænum gróðri frá efstu eggjum út á ystu brún, morandi af fuglalífi og litaskrauti. Og þó er allt þetta næsta bragðdauft hjá þeim rammaslag sem Ægir karl kveður þar í versta veðra ham. En það þekkir enginn, sem ekki hefur séð þetta og heyrt með eigin augum og eyrum. Sá maður, sem dvalið hefur langdvölum í Vestmannaeyjum, gleymir þeim aldrei, hvar sem hann velkist. Þau eylönd vaka í hjarta hans í ævintýraljóma, sem aldrei fellur á.„
Með ósk um fjölda unaðsstunda á árinu 2012 og þökk fyrir samstarfið á liðnu ári,
Guðmundur Hörður Guðmundsson, formaður Landverndar