
Átthagar og grenndarnám
Afmælispakki grænfánans í febrúar


Skólar á grænni grein og grænfáninn á Íslandi fagna 20 ára afmæli á árinu og þér er boðið í afmælið!
Í hverjum mánuði opnum við lítinn afmælispakka sem samanstendur af fræðsluefni og verkefnum tileinkað ákveðnu viðfangsefni.
Pakkinn opnar í febrúar
Hvað veist þú
um átthaga?
Í stuttu máli er það umhverfi, náttúra og samfélag í eða nálægt heimabyggð okkar.
En til þess að útskýra það aðeins nánar þá er hægt að skipta átthögum gróflega í nærumhverfi annars vegar og nærsamfélag hins vegar.
Til nærumhverfis telst þá það sem er að finna í umhverfinu, bæði náttúrulegt landslag, eins og fjöll og dalir, fossar og fjörur, og manngert umhverfi eins og byggingar, vegir, stígar og almenningsgarðar svo eitthvað sé nefnt.
Hvernig lítur nærumhverfi skólans út?
Eru hólar eða hæðir? Fjöll og dalir? Getið þið farið í ferð út fyrir skólann þar sem þið upplifið breytt landslag? Hvernig hefur það landslag myndast? Þekkir þú einhver örnefni í nærumhverfinu?
Til nærsamfélagsins teljast svo íbúar samfélagsins og það sem þeir hafa byggt upp, s.s. félög, samtök, stofnanir, fyrirtæki og önnur samfélagsfyrirbæri.
Hvaða stofnanir og fyrirtæki er að finna í nágrenninu?
Getið þið haft samband við fólkið sem býr og starfar í kringum skólann? Getið þið kennt þeim eitthvað eða lært eitthvað af þeim? Getið þið haft áhrif á nærumhverfið ykkar með einhverjum hætti. Dæmi eru um að nemendur í Grænfánaskólum hafi sent sveitafélögum ábendingar og beiðnir, t.d þar sem óskað er eftir betri umgengni í bæjarfélaginu eða jafnvel tillögur að breytingum í skólalóðinni.
Allir geta haft áhrif á samfélagið sem þeir búa í.
Þekking á nærumhverfinu eykur virðingu fyrir því og hvetur til bættrar umgengni.
Einstaklingar sem umgangast og þekkja náttúrulegt landslag í sinni heimabyggð eru líklegri til að taka afstöðu með náttúrunni og þannig stuðla að vernd hennar.
Með því að kynnast stofnunum og fyrirtækjum í nærsamfélaginu lærum við betur á samfélagið sem við búum í og vitum hvert við eigum að leita um ákveðin málefni.
Þannig getum við einnig haft áhrif á samfélagið og umhverfið til hins betra.
Hver einstaklingur eru mikilvægur hluti af sínu samfélagi.
Það er nauðsynlegt að ríkis- og sveitarstjórnir, fyrirtæki og stofnanir hafi umhverfi og fólkið í samfélaginu ætíð í fyrirrúmi við allar ákvarðanir og gjörðir.
Fólkið í samfélagins þarf að fá að hafa eitthvað að segja í ákvörðunum sem snerta það. Það á að hafa vald til að setja pressu á fólkið sem stjórnar.
Enginn getur gert allt en allir geta gert eitthvað!
Einstaklingar, fyrirtæki og stjórnvöld þurfa að vinna saman
Við getum öll haft áhrif
Verkefni
Hvaðan kemur vatnið?
Í þessu verkefni er farið í gönguferð/rútuferð að vatnsbóli/uppsprettu. Skoðað og fræðst um hvernig vatnið verður tært og neysluhæft í hringrás sinni í náttúrunni. Verkefni fyrir 4-12 ára
Besta leiðin í skólann?
Verkefni sem stuðlar að auknu umferðaröryggi barna með því að gera þau læsari á umhverfið sitt. Verkefnið opnar augu nemenda fyrir öryggi gangandi og hjólandi nemenda í skólann. Verkefni fyrir 6-9 ára
Átthagar barnanna
Verkefni þar sem unnið í samstarfi við heimilin. Börnin læra að þekkja nærumhverfi heimilis síns, s.s. helstu kennileiti og örnefni og geti upplýst aðra. Verkefni fyrir 3-6 ára
Þrautabraut
Nemendur fá tækifæri til þess að fara í gegnum þrautabrautir í náttúrunni. Þrautabrautir reyna á ýmsa þætti s.s. kjark, líkamlega færni og hreysti, samvinnu og virðingu fyrir náttúrunni. Verkefni fyrir 2-12 ára
Umhverfishönnun
Nemendur skoða nærumhverfið sitt með gagnrýnum augum. Meta hvað þeir vilja að sé til staðar í nánasta umhverfi sínu út frá ólíkum þörfum einstaklinga. Nemendur tjá hugmyndir sínar um lausnir
taka afstöðu til málefna sem varða heimabyggð með því að vega og meta ólíka kosti. Verkefni fyrir 12-20 ára
Græna blaðið
Nemendur gefa út rafrænt fréttablað sem fjallar um umhverfismál. Með það að markmiði að auka víðsýni og efla virðingu nemenda fyrir náttúruauðlindum og umhverfi og um leið fræða aðra.
Eins og við sjáum umhverfið okkar
Verkefni þar sem börnin skoða nærumhverfið sitt með vökulum augum. Taka myndir af því og endurskapa það sem þau sáu úr endurnýtanlegum efnivið. Verkefni fyrir 4-10 ára
Átthagarnir okkar
Í verkefninu fá börnin tækifæri til þess að kynnast nærumhverfi sínu á fjölbreyttan hátt. Börnin fá að kynnast, sögum, þulum og ævintýrum er tengjast nærumhverfi leikskólans. Verkefni fyrir 2-6 ára
Náttúruorð – Vasabók
Nemendur fara á einhvern stað úti við til að skrifa í vasabækur sem þeir hafa búið til sjálfir. Vasabókin er sérstök aðferð til að halda til haga minningum og hugmyndum um ýmislegt úti í náttúrunni. ofl. Í hana eru skráð hughrif, tilfinningar og athuganir en þar geta og varðveist mikilvægar upplýsingar. Verkefnið hentar vel 10 – 25 ára
Náttúruljóð
Nemendur fara út í nærumhverfið og ímynda sér að þeir séu lífvera sem heldur til þar og skrifa síðan ljóð. Verkefnið hentar 10-20 ára
Hvað getum við gert? Gerum það!
Nemendur skoða hvað þeir geta gert til að styðja við loftslagið, umhverfið og náttúruna og framkvæma það. Verkefni fyrir 10-16 ára.
Hjálpum fyrirtækjum og stjórnvöldum – Verkefni
Hvernig standa fyrirtæki og stofnanir og stjórnvöld sig? Nemendur fara í heimsókn í fyrirtæki eða stofnanir í nærumhverfinu og bjóða upp á umhverfismat þar sem nemendur leggja gátlista fyrir fulltrúa fyrirtækjanna/stofnana og stinga upp á hugmyndum. Hentar 4-25 ára nemendum.
Hjálpum þeim að hjálpa hafinu
Nemendur fara í plastkapphlaup í 15 mínútur. Þeir greina hvaðan ruslið kemur og hafa samband við fyrirtæki sem framleiddu eða seldu hlutinn og láta vita. Nemendur geta leiðbeint fyrirtækjum hvernig best er að vernda umhverfið. Verkefnið hentar 4-25 ára nemendum.
13 leikir sem lífga upp á göngutúrinn
Að fara í göngutúr er frábær skemmtun og býður upp á ýmsa möguleika. Það getur verið gaman að brjóta upp gönguna með leikjum eða gera rannsókn á umhverfinu.
Deildu með okkur hugmyndum og myndum
Ítarefni
atthagar.is – Vefur Grunnskóla Snæfellsbæjar um átthagafræðslu. Verkefni og skólanámskrá.
Fuglar og náttúra í nærumhverfi. bók eftir Cécile Chauvat, Jessica Aquino, og Einar Þorleifsson
Bókin könnum kortin 2, nærumhverfi og átthagar Könnum kortin 2 – rafbók. MMS.
Hreint haf. MMS og Landvernd. Rafbók og verkefnasafn um hafið og ógnvalda þess.
Hreint haf – Plast á norðurslóðum. MMS og Landvernd.
Halló heimur 1 – umferðin. MMS.
Halló heimur 1 – umhverfið okkar. MMS.
Flott vefsíða hjá grunnskólanum í Hveragerði um útikennslu í nærumhverfi ÚTIKENNSLA – Forsíða (weebly.com)
Viljum við náttúru á skólalóðina Verkefni fyrir unglingastig
Verkefnakista Miðstöð útivistar og útináms. MÚÚ.
Skoðaðu dagskrá afmælisársins og kynntu þér afmælispakka frá starfsfólki Skóla á grænni.
#grænfáninn20ára
#grænfáninn20ára
Notaðu myllumerkið #grænfáninn20ára og merktu Landvernd og Grænfánann á samfélagsmiðlum.
Kynntu þér námsefni frá Landvernd
Námsefni um lífbreytileika og ræktun fyrir leikskóla, yngsta- og miðstig grunnskóla. Sigurlaug Arnardóttir hafði umsjón með gerð efnisins en það er afrakstur Evrópsks þróunarverkefni HOB’s Adventures sem Landvernd, Skólar á grænni grein og grænfánaskólar tóku þátt í. Útgefendur eru Landvernd og Menntamálastofnun. Lesa meira um námsefnið.
Menntaverkefni Landverndar

GRÆNFÁNINN
Nemendur og starfsfólk í grænfánaskólum nota skrefin sjö til að breyta skólastarfinu í átt að sjálfbærni. Grænfáninn er alþjóðleg viðurkenning sem veitt er skólum sem innleiða menntun til sjálfbærni á þennan hátt.
Nemendur læra um endurheimt náttúrulegra gæða og mikilvægi hennar fyrir gróður og jarðveg, líffræðilega fjölbreytni og baráttuna við loftslagshamfarir. Verkefnið er samstarfsverkefni þátttökuskóla, Landverndar og Landgræðslunnar. Meira um Vistheimt með skólum…
Nemendur læra um umhverfismál og miðlun efnis. Þátttakendur flytja fréttir um umhverfismál á fjölbreyttan máta og eru valin framlög send í alþjóðlega keppni. Meira um Ungt umhverfisfréttafólk…