Vinnuskólar
Afmælispakki grænfánans í júní
Skólar á grænni grein og grænfáninn á Íslandi fagnar 20 ára afmæli á árinu og þér er boðið í afmælið!
Í hverjum mánuði opnum við lítinn afmælispakka sem samanstendur af fræðsluefni og verkefnum tileinkað ákveðnu viðfangsefni.
Vinnuskólar gegna veigamiklu hlutverki í samfélögum. Þeir snerta á þremur meginstoðum menntunar til sjálfbærni: náttúra, samfélag og efnahagur.
En hvað er menntun til sjálfbærni?
Hvað er menntun til sjálfbærni?
Skrefin sjö í vinnuskólum
Vinnuskólar hafa lagað ferlið að því starfi sem fram fer hjá hverjum skóla en hér á eftir fer dæmi um það hvernig vinnuskólar geta stigið skrefin sjö:
1.skref – Umhverfisnefnd: Mikilvægt er að nemendur/ungmenni vinnuskólans séu þungamiðja nefndarinnar, t.d. gæti einn flokkur innan vinnuskólans séð um verkefnið og myndað umhverfisnefnd. Séu nokkur tímabil gæti þessi ábyrgð skipst á milli nokkurra flokka þannig að það sé alltaf ein „umhverfisnefnd“ í gangi á hverju tímabili. Formaður umhverfisnefndar er þá sá leiðbeinandi sem sér um flokkinn.
2.skref – Mat á stöðu umhverfismála: Hægt er að nota umhverfisgátlista Skóla á grænni grein til að meta stöðu umhverfismála, en það er þó engin krafa. Hér gæti umhverfisnefndin ákveðið í sameiningu hvaða þema/þemu hún vilji leggja áherslu á og metið hvað þurfi að bæta innan þemans.
3.skref – Áætlun um aðgerðir og markmið: Út frá matinu setur nefndin sér markmið. Þar sem eingöngu er um að ræða 2-3 mánaða tímabil er hægt að miða við að sett séu þrjú markmið yfir sumarið. Séu fleiri en eitt tímabil er t.d. hægt að hafa eitt markmið á hverju tímabili og skilgreina aðgerðir í átt að því markmiði. Hægt er að nýta markmiðssetningarblað Skóla á grænni grein í þessa vinnu. Hér má finna markmiðssetningarblað
4.skref – Eftirlit og endurmat: Mat á árangri er í höndum umhverfisnefndar, hún sér um fylgja markmiðum og aðgerðum eftir og meta hvernig til hefur tekist
5. skref – Verkefnavinna: Í þessu skrefi er mikilvægt að allir nemendur vinnuskólans vinni einhver verkefni sem tengjast starfi Skóla á grænni grein. Þetta geta verið einhvers konar leikir, fræðsla eða önnur verkefni sem tengjast þeim þemum og markmiðum sem hafa verið valin.
6.skref – Að upplýsa og fá aðra með: Í þessu skrefi skiptir miklu máli að allir innan vinnuskólans sem og nærsamfélag vinnuskólans séu upplýstir og helst virkir þátttakendur í einhverju sem tengist þema og markmiðum skólans. Hægt er að hafa viðburð þar sem allur vinnuskólinn og nærsamfélag er virkjað, dreifa efni á ýmiskonar miðlum eða í bæjarblöðum o.s.frv. Dæmi um slík verkefni sem hafa verið gerð er t.d. plokkdagur og umhverfisdagur þar sem gestum og gangandi í sveitarfélaginu er boðið að taka þátt í umhverfistengdum viðburðum t.d. fataskiptamarkaður, grænmetismarkaður, flokkunarkennsla o.fl.
7.skref – Umhverfissáttmáli: Mikilvægt er að skólinn hafi umhverfissáttmála. Sáttmálinn má halda sér á milli ára en flestir vinnuskólar virkja sína nemendur í að finna nýjan sáttmála á hverju sumri. Sáttmálinn er þá grípandi slagorð sem allir nemendur vinnuskólans (eða umhverfisnefndin) ákveða í sameiningu og læra og tileinka sér.
Greinargerð, úttekt og afhending
Í lok sumars er umsókn um grænfána og greinargerð skilað inn þar sem starfsemi sumarsins er útlistuð, þ.e. hvernig skrefin sjö voru stigin. Í kjölfarið kemur starfsmaður Skóla á grænni grein í úttekt og metur hvort skólinn fái að flagga grænfánanum fyrir tímabilið. Oftast fer grænfánaafhending þó ekki fram fyrr en sumarið á eftir þar sem ansi fámennt er í vinnuskólum eftir lok tímabilsins.
Mikilvægt er að hafa í huga að hver og einn vinnuskóli finni þá leið sem þeim hentar best í verkefninu, þetta eru bara tillögur og dæmi um hvernig hægt er að vinna verkefnið. Mikilvægast er að nemendur séu sem virkastir í allri vinnu við verkefnið.
Nánari upplýsingar
Hægt er að hafa samband á graenfaninn@landvernd.is ef skólar óska eftir nánari leiðbeiningum fyrir vinnuskóla í verkefninu.
Verkefni
Umhverfisleikir
Loftslagskvíði – Lærum um loftslagsmálin og tæklum kvíðann.
Grænþvottur
Eyðing Alaskalúpínu og Skógarkerfils
Náttúran gegn streitu
BINGÓ – Eldri nemendur
Réttlætissalat
Leikur um hnattræna dreifingu
Strigaskór
Plastáskorun – Hvað nota ég og hverju get ég sleppt?
Fimm hlutir gegn plastmengun í hafi – sem þú getur gert strax í dag.
Deildu með okkur hugmyndum og myndum
Ítarefni
Heimsmarkmið SÞ um sjálfbæra þróun – Félag Sameinuðu þjóðanna á Íslandi.
Landmælingar Íslands – Landupplýsingar um Ísland.
Loftslagsbreytingar á jörðinni – Námsefni og fræðsla frá árinu 2010.
Menntamálastofnun – Skapandi skrif
Náttúrufræðistofnun Íslands – Ráðgjöf um verndun og nýtingu náttúrunnar.
Plastaþon – Ert þú með í því að leysa plastvandann?
Skipulagsstofnun – Umhverfismat áætlana og framkvæmda.
Sorpa – Vefur,
Stjórnarráðið – Varliðar umhverfisins, Aðgerðaáætlun í loftlagsmálum.
Ungmennaráð heimsmarkmiðanna – Vefur, Facebook síða.
Umhverfisstofnun – Grænt samfélag, grænn lífstíll, Vefsíða, loftgæðamælingar.
Umhverfis Suðurland – Umhverfið þarf umhyggju.
Veðurstofa Íslands – Skýrsla um loftslagsbreytingar frá árinu 2018
Vísindavefurinn – Fjallað um öll vísindi.
Jörð í hættu – Gagnlegar upplýsingar.
Hreint haf – Væri hægt að búa á jörðinni án hafsins?
Kolviður – Kolefnisjöfnun.
Landvernd – Vefur.
Landvernd – Umhverfispistlar Rannveigar
Loftslagsverkfall Ísland – Facebook síða, Instagram síða.
Plastlaus september – Vefsíða, Facebook síða, Instagram síða.
Saman gegn matarsóun – Matarsoun.is .
Umhverfisvitund og sjálfbærni – Handbókin Á grænni grein.
Ungir umhverfisfjölmiðlar (á ensku) – Vefsíða.
Ungir umhverfissinnar – Vefur, Facebook síða.
Norden – Hönnuhús, huldar hættur heimilisins.
Upplýsingasíða um loftslagsmál og skuldbindingar Íslands
Ýmis verkefni tengd heimsmarkmiðunum – https://www.ecoschools.global/lesson-plans-for-teachers
#grænfáninn20ára
Notaðu myllumerkið #grænfáninn20ára og merktu Landvernd og Grænfánann á samfélagsmiðlum.